۱۴ فروردین ۱۴۰۴ :: ۳ آوریل ۲۰۲۵ :: ۵ شوال ۱۴۴۶
گوی خبر- اگر از تعطیلات و شلوغی ناشی از آن احساس ناراحتی می‌کنید، متوجه می‌شویم. اما فراموش نکنید که استقبال از شلوغی که در این فصل از سال به وجود می‌آید می‌تواند یک نیاز اساسی را برآورده کند که همانا ارتباط با خانواده و دوستان است.
سنت‌های تعطیلات مانند هدیه دادن، دورهمی‌ها و تزئینات به دلیل هزینه‌های مالی که دارند می‌توانند استرس زا باشند. اما «کارلا ماری مانلی»، دکترا، روانشناس بالینی در بخش خصوصی در شهرستان سونوما، کالیفرنیا، می‌گوید: فراموش نکنید که این سنت‌ها می‌توانند نوعی مراقبت از خود نیز باشند. دکتر مانلی می‌گوید: سلامت ذهنی، عاطفی و جسمی ما زمانی تقویت می‌شود که به روش‌های معناداری با دیگران در ارتباط باشیم؛ و تعطیلات زمان مناسبی برای غوطه ور شدن در لذت افزایش خلق و خو و به اشتراک گذاشتن لحظات ارتباطی با دوستان و خانواده است.
افزون‌براین، وی اضافه می‌کند که برنامه‌ها و سنت‌های تعطیلات احتمالاً بعد از گذشت زمان قرنطینه در سرتاسر همه‌گیری کرونا، ارزشمندتر و معنادارتر می‌شوند؛ از آنجایی که در دوران قرنطینه از جشن‌های پیوندی خود محروم شده‌ایم، منطقی است که در این فصل از تعطیلات بیش از پیش آنها را گرامی بداریم.
اهمیت دورهمی‌های خانوادگی
دورهمی‌های خانوادگی نقش مهمی در آرامش روانی و سلامت عاطفی افراد دارند. انسان ذاتاً موجودی اجتماعی است و نیاز به ارتباطات نزدیک و حمایت عاطفی دارد. خانواده نخستین و مهم‌ترین منبع این حمایت است. وقتی اعضای خانواده در کنار یکدیگر جمع می‌شوند، فرصتی برای گفت‌و‌گو، ابراز احساسات و تقویت پیوند‌های عاطفی فراهم می‌شود. این تعاملات، حس امنیت و تعلق را افزایش داده و از انزوای اجتماعی و احساس تنهایی جلوگیری می‌کند.
تاثیر دورهمی‌های خانوادگی بر آرامش روانی
در دنیای پرمشغله امروز، بسیاری از افراد به دلیل کار، تحصیل یا مشکلات روزمره از یکدیگر دور شده‌اند. این دوری می‌تواند منجر به احساس استرس، اضطراب و حتی افسردگی شود. دورهمی‌های خانوادگی فرصتی است برای بازیابی آرامش ذهنی، چرا که محیطی امن را ایجاد می‌کند که در آن فرد می‌تواند بدون نگرانی از قضاوت شدن، احساسات خود را بیان کند. همچنین، صحبت کردن درباره مسائل روزمره و دریافت حمایت عاطفی از اعضای خانواده، به کاهش فشار‌های روانی کمک می‌کند.
علاوه بر این، دورهمی‌های خانوادگی لحظات شادی‌آفرینی را رقم می‌زنند. خندیدن و شوخی کردن با اعضای خانواده، سطح هورمون‌های شادی‌آور مانند اندورفین را افزایش داده و از اضطراب و استرس می‌کاهد. حتی خاطرات مشترک و مرور اتفاقات گذشته نیز می‌تواند تأثیر مثبتی بر روحیه افراد بگذارد و احساس همبستگی را تقویت کند.
همچنین، این دورهمی‌ها می‌توانند به تقویت مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله در افراد کمک کنند. وقتی اعضای خانواده درباره مسائل مختلف صحبت می‌کنند و نظرات خود را بیان می‌کنند، یاد می‌گیرند که چگونه به دیدگاه‌های دیگران احترام بگذارند و راه‌حل‌هایی برای مشکلات بیابند. این امر نه‌تنها به بهبود روابط خانوادگی کمک می‌کند، بلکه تأثیر مثبتی بر تعاملات اجتماعی خارج از خانواده نیز دارد.
دورهمی‌های خانوادگی نه‌تنها فرصتی برای گذراندن اوقات خوش است، بلکه عاملی مهم در بهبود سلامت روانی، کاهش استرس و افزایش حس حمایت و امنیت عاطفی محسوب می‌شود.
خودمراقبتی شامل طیف وسیعی از مسائلی است که سلامت و تندرستی را افزایش می‌دهد
خودمراقبتی تمام مراحلی است که برای مراقبت از سلامت جسمی و عاطفی خود به بهترین نحو ممکن انجام می‌دهید. «ناتالی کاپانو»، مشاور بهداشت روان در شهر نیویورک، می‌گوید: همه ما نیاز‌های فیزیکی، عاطفی و اجتماعی داریم. وی می‌گوید، ما باید برای انواع شیوه‌های مراقبت از خود که همه آن نیازها، از جمله نیاز‌های اجتماعی را برآورده می‌کند، وقت بگذاریم.
وی خاطرنشان می‌کند که سنت‌های تعطیلات می‌توانند در طول فصل شلوغ تعطیلات احساس آرامش ایجاد کنند. این سنت ها، حس آشنایی را ارائه می‌دهند که در زمان افزایش استرس باعث آرامش می‌شود. کاپانو می‌گوید همه اینها مراقبت از خود است.
در حالی که همه سنت‌ها و آیین‌های تعطیلات به عنوان ابزاری برای ارتقای سلامت تصور نمی‌شوند (مثلاً شیرینی‌های فصلی و بیدار ماندن برای زنگ زدن تبریک سال جدید)، اما اگر آنها را در حد اعتدال رعایت کنید، مطمئناً می‌توانند بخشی از یک شیوه زندگی سالم باشند.
مانلی توضیح می‌دهد، این سنت‌ها به شما کمک می‌کنند تا برخی از نیاز‌های اساسی خود در زمینه ارتباط و تعلق را برآورده کنید.
آنچه علم در مورد خانواده و سنت‌ها و ارتباط می‌گوید
مانلی می‌گوید، سنت‌های تعطیلات فرصتی ارائه می‌دهند تا بر آنچه تمرکز کنیم که ما را در دنیایی که اغلب احساس انزوا می‌کنیم، متحد می‌کند. وی توضیح می‌دهد: وقتی در سنت‌هایی سهیم هستیم که از نسل‌های قبل منتقل شده‌اند، احساس می‌کنیم با افرادی که با ما هستند و کسانی که نیستند مرتبط هستیم؛ و وقتی سنت‌های جدید پرورش می‌یابند و جشن گرفته می‌شوند، احساس می‌کنیم که به هم پیوسته‌ایم، زیرا می‌دانیم بخشی از خودمان را ارائه کرده‌ایم که ممکن است بخشی از سنت‌های نسل‌های آینده شود.
بر اساس مطالعه‌ای که در اکتبر ۲۰۱۶ منتشر شد، تحقیقات نشان می‌دهد که شرکت در مراسم خانوادگی (در واقع انجام آنها سال به سال و نه صرفاً یادآوری خاطرات آنها) باعث افزایش احساس صمیمیت با سایر اعضای خانواده و احساس شادی می‌شود.
همچنین پیش از این، بررسی ۳۲ مطالعه در زمینه اینکه چگونه آیین‌ها (جشن‌های تعطیلات و دورهمی‌های خانوادگی) بر رفاه روانی خانواده‌ها تأثیر می‌گذارد، به این نتیجه رسید که این آیین‌ها در واقع، یک حس قوی هویت شخصی را همراه با احساس ارتباط در افراد ترویج می‌کند؛ و البته فراموش نکنید که بسیاری از سنت‌ها و آیین‌های تعطیلات سرگرم کننده هستند. مانلی می‌گوید شما (یا خانواده‌تان) احتمالاً این سنت‌ها را به این دلیل که از آنها لذت می‌برید، انجام می‌دهد که این خود یک مزیت است. درگیر شدن در فعالیت‌های غیر کاری می‌تواند بسیار مفید باشد.
وی می‌افزاید: پختن کوکی ها، تزئین خانه یا نوشتن کارت‌های تبریک تعطیلات همگی می‌توانند آرامش بخش و ترمیم کننده باشند، به این معنی که می‌توانند برای سلامت روان مفید باشند. بسیاری از مردم در زمان به اشتراک گذاشتن سنت‌های تعطیلات با دیگران احساس شارژ شدن و آرامش می‌کنند.
«مگان مارکوم»، روانشناس ارشد در مرکز درمان سلامت روانی و رفتاری در سان خوان کاپیسترانو، می‌گوید: فعالیت‌های آرامش بخش به کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) در بدن، بهبود خواب و رفاه کلی کمک می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که تعامل یا پیوند با دیگران باعث ترشح هورمون «اکسی توسین» می‌شود؛ اکسی توسین، هورمونی است که احساس امنیت عاطفی و دلبستگی را تقویت می‌کند.
چگونه در تعطیلات زیاده روی نکنیم
چگونه می‌توان از تمام مزایای مراقبت از خود در این فصل بهره‌مند شد، اما تحت تأثیر آنها قرار نگرفت؟ دکتر مارکوم می‌گوید اول از همه، زیاده‌روی نکنید. توجه به این نکته مهم است که برای برخی، سنت‌های تعطیلات استرس زا هستند. سنت‌های تعطیلات، بسته به سابقه و تجربیات زندگی شما، لزوماً خاطرات خوشی را برای همه به ارمغان نمی‌آورد.
اگر جشن‌های تعطیلات و کار‌هایی که باید انجام دهید برای شما احساس مراقبت از خود ندارند و در عوض احساس سنگینی و خستگی می‌کنند، در این گزارش به چند نکته برای برطرف کردن این حس اشاره شده است.
برای سایر روش‌های خودمراقبتی نیز وقت بگذارید
براساس اعلام «بنیاد بین المللی خودمراقبتی»، تمام اقداماتی که می‌توان برای ارتقای خودمراقبتی انجام داد، عبارتند از برخورداری از یک رژیم غذایی متعادل، شرکت در فعالیت‌های بدنی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری یا ورزش، مصرف دارو‌های تجویز شده و حفظ تمام قرار‌های درمانی و سلامتی خود.
تعیین اهداف کوچک و دست یافتنی
«بنیاد پیش‌گیری از خودکشی آمریکا» پیشنهاد می‌کند، اهداف روزانه کوچکی را تعیین کنید، مانند خواندن پنج صفحه، ارسال پیامک برای یک دوست، یا تهیه یک وعده غذایی سالم، تا اگر تعطیلات طاقت‌فرسا به نظر می‌رسد، به خودتان احساس موفقیت کنید.
کند کردن روند روزانه زندگی
هنگامی‌که روند روزانه زندگی خود را کند می‌کنیم تا آگاهانه درگیر تجربیات خود در زمینه قدردانی، شادی و انرژی ارتباطی شویم در واقع مزایای مراقبت از خود بسیار بیشتری را از سنت‌های تعطیلات خود به دست می‌آوریم.
روی تجربه تمرکز کنید
مارکوم می‌گوید: اگر بیشتر روی کیفیت تعاملات (به‌جای نقص در دستور پخت کوکی‌ها) و خود تجربه تمرکز کنیم، می‌توانیم خودمان را در لحظه ثابت کنیم و از آن لذت ببریم.
برای شرکت در مراسم سنتی مرز تعیین کنید
کاپانو می‌گوید، تعیین مرز‌های سالم در تعطیلات ممکن است به معنای رد کردن دعوت‌ها در زمانی باشد که زیاد کار می‌کنید، یا حال خوشی ندارید و یا قبول دعوت تنها برای شرکت در بخشی از یک مراسم باشد.
