گوی خبر-  در دل شمال، جایی میان مه و سکوت، جنگل‌های هیرکانی ایستاده‌اند؛ بازماندگانی از میلیون‌ها سال پیش، که ریه‌های زمین لقب گرفته‌اند، اما این نفس‌های سبز، این میراث کهن، این روز‌ها زیر سایه‌ی غفلت و سودجویی، یکی‌یکی خاموش می‌شوند.

غفلت برخی مسئولان، همان خلأ تلخی است که فرصت را به دست جنگل‌خواران و سودجویان داده است؛ کسانی که بی‌هیچ واهمه‌ای، در روز روشن پا به قلب جنگل می‌گذارند، درختان را از ریشه تا شاخه با دقتی شوم انتخاب می‌کنند و تک‌زنی را به هنر غارت بدل کرده‌اند.

مازندران، با آن‌همه وسعت جغرافیایی، تنوع اقلیمی و منابع طبیعی بی‌بدیل، این روز‌ها قربانی زیاده‌خواهی چنگ‌اندازانی‌ست که هیچ‌گاه سیر نمی‌شوند؛ دیگر تنها تبر‌های پنهانی در کار نیست؛ غارت جنگل‌ها حالا با توجیه‌هایی رسمی همچون تعریض جاده، گازکشی، یا عبور کابل مخابرات، صورت می‌گیرد.

در الیمالات نور، در دل بندپی شرقی بابل، و در جنگل‌های کهنسال بهشهر، درختانی با عمر ۷۰ سال یا بیشتر، یکی‌یکی زمین‌گیر شده‌اند، اما فاجعه، فقط در قطع درخت نیست؛ فاجعه، آنجاست که در گلیران بندپی، قاچاقچیان، پوست درختان را با داس و تبر می‌کَنند؛ کت‌زنی می‌کنند؛ تا درخت، آرام‌آرام بمیرد، خشک شود، و بعد، همان‌ها برگردند و با لبخندی سرد، او را به نام «درخت خشک» ببرند.

این سلاخیِ سبز، نه فقط قطع یک تنه درخت، که بریدن نفس زمین است؛ بریدن ریشه هویتی‌ست که نسل‌ها در پناه سایه‌اش زیسته‌اند؛ و پرسش این‌جاست: چه کسی پاسخگوی مرگ تدریجی جنگل‌های هیرکانی خواهد بود؟ این سلاخی، نفس درختان را به مرور زمان تنگ می‌کند و باعث مرگ آنان در مدت زمان کوتاه می‌شود؛ این افراد بعد از چند ماه دوباره به محل حادثه برمی‌گردند و اقدام به قطع درختان به بهانه خشک شدن می‌کنند تا جیبشان را با این سلاخی پر کنند.

منطقه جنگلی زیبای هیرکانی بندپی بابل که مدتهاست قاچاقچیان به درختان بکر و سر به فلک کشیده آن که از دو یخبندان تاریخی جان سالم بدر بردند طمع کردند و دست پر طمع انسان با چنگال پر طمع خود که بر گردن نحیف درختان هیرکانی چنبره زده است این روز‌ها با روش نوین دست به کار شده‌اند.

جنگل‌های هیرکانی بندپی شرقی و غربی و بخش زیبای بابلکنار همیشه مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده و هست به‌خصوص جنگل‌های سر به فلک کشیده هیرکانی بخش بندپی شرقی که گردشگران زیادی را در تمام فصول سال جهت بازدید از مناظر چشم نواز خدادی به سمت خود می‌کشاند و اگر سرمایه‌گذاران در این بخش‌ها دست به کار شوند به جرات می‌توان گفت زیباترین جاذبه گردشگری را می‌توان در این سه بخش ایجاد کرد.

قصه تازه گلیران چیست؟

اگر به سنت بالادست بندپی بابل حرکت کنید در ۷۰ کیلومتری جنوب بابل و در دل جنگل‌های هیرکانی بندپی شرقی روستای گلیران قراردارد و در دل این روستا معدن زغال سنگی به همین نام واقع شده است؛ این معدن در سال ۵۵ آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۷۵ به بخش دولتی سپرده شد و سپس در سال ۱۳۸۳ بعد از کش و قوس‌های فراوان دوباره به بخش خصوصی واگذار شد و در پی این واگذاری دچار مشکلات مختلفی شد و بعد از مدت‌های زیاد در سال ۹۶ و با حمایت دولت با حضور استاندار وقت این معدن دوباره آغاز به کار کرد.

در سال‌های گذشته قصه گلیران در رسیدن جاده به معدن وقوع درختان توسط قاچاقچیان ختم می‌شد، اما این روز‌ها صفحه تازه نوشته توسط جنگل‌خوران به این سریال پر تکرار گلیران اضافه شد؛ صعب‌العبور بودن منطقه جنگلی گلیران برای ماشین‌های سنگین حمل مواد زغال سنگ باعث شد تا مسئولان به فکر احداث و یا تعریض جاده منتهی به گلیران بیفتند که این تعریض باعث مرگ درختان هیرکانی به روش قطع با اره موتوری شده بود.

مسئولان وقت معتقد بودند که، با توجه به شرایط جغرافیایی و مکانی معدن گلیران، احداث این راه سبب افزایش تولید و انتقال سریع‌تر مواد استخراج شده به شرکت ذوب‌آهن اصفهان خواهد شد و برای رسیدن به اهداف فوق الذکر دستور تعریض جاده صادر شد؛ بر‌اساس نظر کارشناسان قرار بود این جاده به عرض ۶ متر و ۸۰ سانتی متر باشد، اما اکنون عرض جاده به ۱۰ متر هم رسیده است.

۳۵۰ میلیارد تومان برای تعریض این جاده هزینه شد که سئوالات زیادی را در اذهان مردم ایجاد کرد، اما تعریض بیش از حد جاده اکنون باعث رانش جاده و کندن برخی از درختان از ریشه شده است.

یکی از اهالی بخش بندپی گفت: گلیران یکی از مناطق مهم برای گردشگری است، چون منطقه سراشیبی تندی دارد و در طول سال نیز با استقبال روبه‌روست.

وی افزود: گوسفندان هم به راحتی از تپه بالا می‌روند پس یکی از بهترین مکان‌ها برای چرای دام گلیران و روستا‌های اطراف به خصوص در تابستان و فصول گرم سال است. ما برای چرای دام زمین‌های خالی از درخت که علف‌های سرسبزی دارد را انتخاب می‌کنیم و جا‌هایی که درخت زیاد است سایه درخت مانع از رشد علف می‌شود.

وی در ادامه افزود: کت‌زنی از قدیم بوده و بعضی از دامداران برای اینکه زمین خالی از درخت شود تا علف بیشتری رشد کند و سرسبزتر شود این روش اشتباه را به‌کار می‌بردند؛ معمولا دامداران همیشه داس و تبر کوچکی که دسته بلندی به همراه دارند هم برای دفاع از خودشان در مقابل حیوانات و هم برای علف‌چینی به خصوص علف و هم برای گرفتن چوب، اما خیلی کم از دامداران برای کت‌زنی استفاده می‌کنند.

وی گفت: دامداران حافظ جنگل و درختان هستند ولی خوب افراد خاطی هم پیدا می‌شوند که برای سود خودشان از منابع ملی هم نمی‌گذرند.

حسین حسین پور رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری بابل و بابلسر ضمن گلایه اظهار داشت: متاسفانه کلمه کت‌زنی در برخی رسانه‌ها با نام تک‌زنی به‌کار برده شده که این کلمه اشتباه است و کلمه صحیح کت‌زنی است و قاچاقچیان درخت را قطع کرده و می‌برند و ردی از خود به‌جا نمی‌گذارند تا شناسایی شوند.

وی تاکید کرد: کت‌زنی روشی بوده که دامداران برای باز کردن فضای بیشتر جهت نور‌گیری و رشد علف جهت چرای دام به‌کار می‌برند تا فضا آزاد شود و دام چرای بیشتری داشته باشد؛ کت زنی در اصل با استفاده از ابزار تیزی مانند تبر و داس تنه درخت را که نزدیک ریشه است و چند سانتیمتر با ریشه فاصله دارد انتخاب کرده و درخت را با تبر زخمی می‌کند و برای استتار این کار خلاف، با سرشاخه‌ها و ساقه‌های خشک درختان به زمین افتاده و خشک شده این زخم درخت را می‌پوشاند تا مخفی بماند و به مرور زمان این زخم به عمق درخت آسیب زده و باعث خشک شدن درخت می‌شود.

وی در ادامه افزود: دامدار به بهانه خشک شدن درخت اقدام به قطع آن می‌کند تا فضا آزاد شود و نور خورشید به زمین بتابد و علف‌های تازه و بیشتری رویش کند و برای چرای دام خود از این چرای جدید استفاده کند.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری بابل و بابلسر و فریدونکنار عنوان کرد: مردم بخش‌های مختلف شهرستان بابل گزارشی مبنی بر کت‌زنی به ما اطلاع ندادند؛ اگر مردم از این اتفاق خبر یا فیلم و گزارش دارند حتما به منابع طبیعی و یا ماموران ما اطلاع دهند تا در اسرع وقت این گزارش پیگیری و با افراد خاطی برخورد قانونی شود.

وی تصریح کرد: مردم شریف مازندران هر گونه کار خلاف در حوزه منابع طبیعی وقطع درخت وتجاوز به حریم منابع طبیعی را با سامانه ۱۵۰۴ و ۱۳۹ اطلاع دهند.

محمد علی امامقلی زاده کارشناس ارشد آموزش و ترویج منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بابل هم به تسنیم گفت: کت‌زنی یکی از تخلفاتی است که توسط افرادی سودجو که قاچاقچیانی هستند که در جوار یا در داخل اراضی ملی وارد شده و در داخل جنگل زندگی کرده و به منظور افزایش سطوح اراضی خویش و یا کسب درآمد نامشروع از فروش چوب آلات جنگلی مبادرت به کندن بخشی از پوست تنه درختان با استفاده از جسم برنده نظیر داس و تبر یا بعضاً اره موتوری کردند ایجاد می‌شود و با این عمل شنیع ارتباط آوند‌های آبکش درخت که کار انتقال شیره خام و پرورده را به اندام‌های بالایی درخت مانند شاخ و برگ را بر عهده دارند قطع نموده و بدین صورت پس از چند سال درخت کت خورده خشک و از هستی ساقط می‌شود.

این کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی تاکید کرد: عمل یاد شده به استناد ماده ۴۶ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب سال ۱۳۴۶ و اصلاحیه‌های بعدی آن توسط قانونگذار جرم انگاری شده که مفاد آن مشخص است.

این مسئول یاد آور شد: ماده ۴۶ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل‌ها و مراتع اصلاحی سال ۸۲ عنوان کرده هر کسی مبادرت به کت زدن یا روشن کردن آتش در تنه درخت جنگلی کند به حبس از سه ماه تا یکسال محکوم خواهد شد و جریمه نقدی کت زدن یا پی زدن یا روشن کردن آتش در تنه درخت جنگلی، از ۳۰ میلیون ریال تا ۷۵ میلیون ریال است.

وی گفت: درختان موضوع ماده (۱) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور مصوب ۱۳۷۱ و گونه‌های کهور، آکاسیا و کنار، هفتاد و پنج میلیون ریال برآورد شد و جرائم دیگری نیز در نظر گرفته شده است.