۵ اسفند ۱۴۰۳ :: ۲۳ فوریهٔ ۲۰۲۵ :: ۲۵ شعبان ۱۴۴۶
گوی خبر- دلار واحد پول رسمی ایالات متحده آمریکا است و به‌عنوان یکی از مهمترین ارز‌های جهان شناخته می‌شود. نماد آن "$" و کد بین‌المللی آن "USD" است. دلار توسط فدرال رزرو (Federal Reserve) که بانک مرکزی آمریکا است، چاپ و مدیریت می‌شود. این ارز نه‌تنها در داخل آمریکا بلکه در بسیاری از کشور‌های جهان به‌عنوان ارز ذخیره و معیار معاملات بین‌المللی استفاده می‌شود.
دلار نقش بسیار مهمی در تجارت و اقتصاد جهانی دارد. بسیاری از کالا‌ها و خدمات، مانند نفت، طلا و فلزات گران‌بها، در بازار‌های بین‌المللی بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند. همچنین، ذخایر ارزی بسیاری از کشورها شامل مقادیر زیادی دلار است که نشان‌دهنده اهمیت این ارز در تثبیت اقتصاد‌های ملی است. دلار معمولاً به‌عنوان ارز امن شناخته می‌شود، به این معنا که در زمان‌های بحران اقتصادی یا سیاسی، بسیاری از سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی‌های خود به دلار روی می‌آورند.
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم دلار، استفاده گسترده از آن در سیستم مالی جهانی و معاملات آنلاین است. بسیاری از مبادلات بین‌المللی، چه در زمینه تجارت و چه در حوزه خدمات مالی، با دلار انجام می‌شوند. به همین دلیل، نوسانات ارزش دلار می‌تواند تأثیر مستقیمی بر اقتصاد کشور‌های مختلف داشته باشد. دلار همچنین در سال‌های اخیر با چالش‌هایی از جمله ظهور ارز‌های دیجیتال و رقابت ارز‌های دیگر مواجه شده، اما همچنان یکی از قدرتمندترین ارز‌های جهان باقی مانده است.
تاریخچه دلار
تاریخچه دلار به قرن هفدهم میلادی برمی‌گردد و ریشه آن به کلمه آلمانی "تالر (Thaler) " می‌رسد که به سکه‌های نقره‌ای بزرگ اروپایی اطلاق می‌شد. این سکه‌ها در آن زمان به دلیل وزن و خلوص نقره‌ای که داشتند، در بسیاری از معاملات اروپایی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. وقتی مستعمرات آمریکایی شروع به شکل‌گیری کردند، استفاده از این سکه‌ها در آمریکا نیز رایج شد و به تدریج به عنوان "دلار" شناخته شدند.
پس از استقلال آمریکا در سال ۱۷۷۶، نیاز به یک واحد پول ملی مشخص احساس شد. در سال ۱۷۹۲، قانون ضرب سکه (Coinage Act) توسط دولت ایالات متحده تصویب شد که بر اساس آن دلار آمریکا به عنوان واحد رسمی پول این کشور معرفی شد. این قانون همچنین مشخص کرد که دلار آمریکا باید از طلا و نقره ساخته شود، و ارزش آن به طور دقیق مشخص شد. اولین سکه‌های رسمی دلار در سال ۱۷۹۴ ضرب شدند.
در قرن نوزدهم، دلار به تدریج نقش بیشتری در اقتصاد جهانی پیدا کرد. در سال ۱۹۱۳، با تأسیس فدرال رزرو، دلار آمریکا به شکل اسکناس‌های امروزی درآمد. پس از جنگ جهانی دوم و امضای توافق برتون وودز (Bretton Woods) در سال ۱۹۴۴، دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی انتخاب شد و نقش کلیدی در تجارت بین‌المللی پیدا کرد. اگرچه در سال ۱۹۷۱ پیوند دلار با طلا قطع شد، اما این ارز همچنان مهمترین و پرکاربردترین پول در بازار‌های مالی جهانی باقی مانده است.
مهمترین کشور‌های حوزه دلار کدامند؟
دلار آمریکا (USD) نه‌تنها ارز رسمی ایالات متحده است، بلکه در کشور‌های مختلفی نیز به‌طور رسمی یا غیررسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از مهمترین کشور‌های حوزه دلار عبارتند از:
۱. ایالات متحده آمریکا:
دلار واحد پول رسمی این کشور است و تمام معاملات داخلی و بین‌المللی ایالات متحده با آن انجام می‌شود.
۲. اکوادور:
اکوادور در سال ۲۰۰۰ تصمیم گرفت دلار آمریکا را به‌عنوان ارز رسمی خود جایگزین پول ملی کند تا از بحران اقتصادی جلوگیری کند.
۳. السالوادور:
این کشور در سال ۲۰۰۱ دلار آمریکا را به‌عنوان ارز رسمی خود پذیرفت. این اقدام به ثبات اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی کمک کرد.
۴. پاناما:
از زمان استقلال پاناما در اوایل قرن بیستم، دلار آمریکا به همراه پول محلی بالبوا به‌عنوان ارز رسمی استفاده شده است.
۵. زیمبابوه:
به دلیل تورم شدید در دهه ۲۰۰۰، زیمبابوه دلار آمریکا را به همراه چند ارز دیگر به‌عنوان واحد پول رایج خود معرفی کرد.
۶. جزایر کارائیب و اقیانوسیه:
برخی از مناطق تحت قلمرو ایالات متحده مانند جزایر ویرجین ایالات متحده، ساموآ آمریکایی و گوام نیز از دلار آمریکا به‌عنوان ارز رسمی استفاده می‌کنند.
علاوه بر این کشورها، بسیاری از کشورها و مناطق جهان دلار آمریکا را به‌عنوان یک ارز ذخیره و مرجع در معاملات بین‌المللی استفاده می‌کنند و به همین دلیل دلار نقش گسترده‌ای در اقتصاد جهانی دارد.
آیا دلار قابل حذف شدن از معاملات جهانی است؟
حذف دلار از معاملات جهانی به‌طور کامل به نظر غیرممکن می‌رسد، اما این موضوع بستگی به چند عامل مهم دارد که می‌تواند بر آینده نقش دلار تأثیر بگذارد.
اولاً، دلار آمریکا همچنان ارز ذخیره اصلی جهان است. بسیاری از کشور‌های دنیا دلار را به‌عنوان ذخیره ارزی خود نگه می‌دارند و در معاملات بین‌المللی از آن استفاده می‌کنند. ارز‌های دیگر مانند یورو، یوان چین و ین ژاپن هم در برخی معاملات استفاده می‌شوند، اما هیچ کدام به اندازه دلار گسترده و تاثیرگذار نیستند. این مزیت به دلار این قدرت را می‌دهد که همچنان بر سیستم مالی جهانی تسلط داشته باشد.
ثانیاً، حتی با وجود پیشرفت‌های تکنولوژیکی مثل ارز‌های دیجیتال و بلاک‌چین، دلار هنوز یکی از اصلی‌ترین ابزار‌های مالی در عرصه بین‌المللی است. بسیاری از کالا‌های کلیدی مثل نفت، طلا، و برخی کالا‌های دیگر در بازار جهانی بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند. به همین دلیل، حتی با ظهور ارز‌های دیجیتال ملی و سایر ارز‌های دیجیتال، حذف دلار به‌طور کامل چالش‌برانگیز است.
با این حال، برخی کشورها و اتحادیه‌ها تلاش کرده‌اند تا وابستگی خود به دلار را کاهش دهند. به‌عنوان مثال، چین به‌طور فزاینده‌ای در حال استفاده از یوان در معاملات بین‌المللی است و برخی کشورها تلاش کرده‌اند که نفت خود را به یورو یا ارز‌های دیگر بفروشند. اما تا زمانی که ثبات اقتصادی، اعتماد جهانی و پذیرش گسترده از سوی کشورها برای ارز‌های جایگزین دلار وجود نداشته باشد، دلار همچنان قدرتمندترین ارز در سطح جهان خواهد بود.
به‌طور کلی، اگرچه امکان رقابت و کاهش نقش دلار وجود دارد، اما به دلیل قدرت اقتصادی و شبکه گسترده‌اش، به‌نظر نمی‌رسد که حذف کامل دلار از معاملات جهانی در آینده نزدیک امکان‌پذیر باشد.
