۱۴ فروردین ۱۴۰۴ :: ۳ آوریل ۲۰۲۵ :: ۵ شوال ۱۴۴۶
گوی خبر- شهروندان آلمانی روز یکشنبه پای صندوق‌های رای رفتند تا درباره دولت آینده این کشور تصمیم‌گیری کنند. این درحالی است که پیش‌تر نظرسنجی‌ها نشان دادند که بستر برای انتخاب صدراعظم جدید و یک ائتلاف حکومتی جدید هموار شده است. گفتنی است براساس آخرین نظرسنجی‌ها که تا پیش از انتخابات برگزار شد، حزب اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) در صدر رقابت‌ها قرار داشت و پیش بینی می‌شد که با حدود ۳۰درصد آرا پیروز انتخابات شود. پس از آن، حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان که بازگشتی چشمگیر به صحنه سیاسی آلمان داشته، با ۲۰درصد آرا در جایگاه دوم قرار دارد.
با این حال طبق نظرسنجی‌ها اولاف شولتس از حزب سوسیال دموکرات (SPD) فقط توانسته ۱۶ درصد آرا را کسب کند و هابک از حزب سبز‌ها نیز حدود ۱۳درصد آرای رای‌دهندگان را به خود اختصاص داده است. وب‌سایت سی‌ان‌ان با انتشار یادداشتی تحلیلی از حواشی انتخابات آلمان آورده است: در نوامبر سال گذشته، اولاف شولتس، صدراعظم حزب سوسیال دموکرات (SPD)، وزیر دارایی خود را در فرآیندی بی سر و صدا برکنار کرد. پس از آن بود که شولتس رای اعتماد خود را از دست داد و زمینه برای برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام هموار شد. بلافاصله پس از آن، ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان و یکی از نزدیکان دولت ترامپ، وارد کارزار انتخاباتی شد و حمایت خود را از حزب راست‌گرای افراطی یعنی آلترناتیو برای آلمان (AfD) اعلام کرد.
به ادعای گروهی از ناظران مداخلات مکرر ایلان ماسک موجب ایجاد کمپینی در آلمان در مورد نحوه یادآوری تاریخ قرن بیستم این کشور شد. شولتس حمایت ماسک از سیاستمداران راست گرای افراطی در اروپا را نفرت‌انگیز توصیف کرد. حال آنکه در مقطع کنونی به نظر می‌رسد حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) احتمالا قدم‌های جدیدی در سیاست آلمان برمی‌دارد، به‌طوری که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند این حزب ممکن است به دومین گروه سیاسی بزرگ کشور آن‌هم برای اولین‌بار از زمان نازی‌ها تبدیل شود. به گزارش سی‌ان‌ان، اما دو موضوع اصلی بر کمپین‌های انتخاباتی سایه افکنده‌اند؛ موضوعاتی، چون محدود کردن مهاجرت گسترده و اصلاح اقتصاد ضعیف کشور.
چند صدایی راست رادیکال
«فریدریش مرتس» از اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) و حزب آنگلا مرکل صدراعظم پیشین در رقابت‌های پیش رو پیشتاز هستند. حزب «فریدیش مرتس» که پیش‌بینی می‌شد ۳۰درصد آرا را از آن خود کند، اکنون نیز به نظر می‌رسد که به بزرگ‌ترین حزب آلمان تبدیل شده و دوباره به کانون سیاست‌های آلمان بازخواهد گشت. اتحادیه دموکرات مسیحی در ارتباط با مهاجرت سیاستی بسیار تهاجمی‌تر نسبت به دوران مرکل، صدراعظمی که به‌واسطه توسل به سیاست مرز‌های باز معروف بود، اتخاذ کرده است، به گونه‌ای که در هفته‌های پایانی کارزار انتخاباتی، «مرتس» موضوع مهاجرت را به صدر اخبار آورد تا جایی که از او به خاطر هم‌صدایی با راست گرایان افراطی انتقاد شد. پیش‌تر نیز یعنی در اواخر ژانویه هنگامی که رهبر اتحادیه دموکرات مسیحی قصد داشت قانونی برای اعمال کنترل‌های سخت‌گیرانه‌تر بر مهاجرت از طریق بوندستاگ (پارلمان آلمان) پیش ببرد، موجی از نگرانی در سراسر کشور ایجاد شد. حال نیز حمایت این چهره رادیکال از حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) آن‌هم برای پیشبرد این قانون، تابوی ادامه‌دار دوری از رادیکالیسم را در سیاست‌های آلمان شکسته است؛ هرچند که درنهایت این حزب رادیکال نتوانست لایحه‌ای الزام آور را به تصویب برساند و این اقدام باعث اعتراضات وسیعی در شهر‌های آلمان شد. «مرتس»، اما در مصاحبه در کنگره حزبی خود در اوایل فوریه در گفت‌وگویی با سی‌ان‌ان گفت: همکاری با حزب آلترناتیو برای آلمان (AfD) غیرممکن است.
او همچنین تاکید کرد که آنها مخالف همه چیز‌هایی هستند که ما در جمهوری فدرال آلمان ساخته‌ایم؛ بنابراین هیچ همکاری با این حزب وجود ندارد. به ادعای ناظران «مرتس» چهره‌ای جدید در سیاست آلمان نیست، بلکه این برای بار دوم است که وارد عرصه سیاست می‌شود. بین سال‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۴، «مرتس» عضو پارلمان اروپا (MEP) برای آلمان بود. سپس به بوندستاگ پیوست و نماینده اتحادیه دموکرات مسیحی در آنجا تا سال ۲۰۰۹ بود. پس از آن از سیاست کناره گیری کرده و به عنوان وکیل شرکتی مشغول به کار شد، جایی که در بسیاری از هیات‌های نظارتی، ازجمله در غول سرمایه‌گذاری بلک راک، حضور داشت. او اکنون نماینده شهر زادگاه خود، بریلون است و به‌طور گسترده‌ای به عنوان یک میلیونر با گواهینامه خلبانی خصوصی شناخته می‌شود. گفتنی است «مرتس»
دو بار در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱ تلاش کرد تا رییس این حزب شود، اما هر دو بار شکست خورد. او درنهایت در سال ۲۰۲۲ به‌طور رسمی رهبری این حزب را برعهده گرفت.
جانشین‌های بالقوه حزب صدراعظم
نامزد دیگر این رقابت از حزب آلترناتیو برای آلمانو (AfD) آلیس ویدل بود که او نیز به‌شدت مخالف مهاجرت است. حزب آلترناتیو برای آلمان در سال ۲۰۲۴ موفقیت‌هایی داشته و در انتخابات منطقه‌ای توانست عملکردی قوی از خود نشان دهد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که این محبوبیت به سطح ملی نیز منتقل شده است. این حزب از زمان اعلام انتخابات زودهنگام در جایگاه دوم قرار دارد و با حدود ۲۰ درصد از آرا، این آمار تغییر زیادی نداشته است.
ویدل نیز در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان در یک تجمع بزرگ برای این حزب، جایی که ماسک از طریق لینک ویدیویی حضور داشت، گفت: «یکی از نخستین اقدامات او به عنوان صدراعظم این خواهد بود که مرز‌ها را ببندیم، آنها را کنترل کنیم و سپس همه افراد غیرقانونی را اخراج کنیم.» حزب اولاف شولتس صدراعظم کنونی از حزب سوسیال دموکرات (SPD) از بزرگ‌ترین بازندگان این انتخابات بود. این حزب که در انتخابات ۲۰۲۱ برگ برنده را داشت و به یکه‌تاز میدان تبدیل شد، اما براساس نتایج نظرسنجی‌های اخیر با کاهش رای قابل‌توجهی روبه‌رو است.
شولتس با موجی از خوش‌بینی پس از مرکل به قدرت رسید، اما ائتلاف «چراغ راهنمایی» او از همان ابتدا با درگیری‌های داخلی روبه‌رو شد. بسیاری از این اختلافات به طور عمومی مطرح شد و مردم را از جدل‌های مداوم خسته کرد. تمام این مسائل منجر به دیدگاه‌های منفی از شولتس و حزب سوسیال دموکرات شد. یک نظرسنجی در سپتامبر گذشته شولتس را به عنوان نا‌محبوب‌ترین صدراعظم آلمان از زمان اتحاد دوباره کشور معرفی کرد. حزب سبز‌ها که در سطح ملی حدود ۱۳درصد از آرا را کسب کرده است، باید به عنوان یکی از حزب‌های قابل‌توجه درنظر گرفته شود. این حزب که به اندازه کافی رای نیاورد تا بزرگ‌ترین حزب شود، اما ممکن است نقشی مهم در تشکیل دولت آینده ایفا کند. نامزد حزب سبز‌ها برای مقام صدراعظمی رابرت هابهک، وزیر اقتصاد کنونی آلمان بود.
سایه مهاجرت و اقتصاد بر کارزار آلمان
به باور گروهی از تحلیلگران، مهاجرت یکی از مسائل اصلی انتخابات پیش روی آلمان است، بخشی از نگرانی‌ها در این زمینه ناشی از حملات پر سر و صدای اخیر است که گفته می‌شود توسط پناهجویان یا مهاجران انجام شده است. اولاف شولتس نیز در ماه‌های اخیر با بازگرداندن کنترل‌ها بر مرز‌ها با کشور‌های همسایه اروپایی، تحرکاتی را آغاز کرد که بسیاری آن را تلاشی از سوی او برای جلب رضایت رای دهندگانی محسوب کردند که احتمال می‌داد به سمت حزب پوپولیستی آلترناتیوی برای آلمان گرایش پیدا کرده باشند.
مساله دیگری که در اولویت دوم رای‌دهندگان قرار دارد، اقتصاد است. اقتصاد آلمان در حال حاضر درگیر رکود بزرگی شده است و دیدگاه عمومی نیز این است که اصلاحات عمده‌ای در مقطع کنونی ضرورت دارد. در ماه ژانویه سال جاری دفتر آمار فدرال آلمان اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی کشور برای دومین سال متوالی پس از انقباض ۰،۳درصد در سال ۲۰۲۳ به میزان ۰،۲درصد، کاهش یافته است.
این درحالی است که بسیاری از مشکلات اقتصادی آلمان خارج از کنترل شولتس قرار دارند، اما با این حال، رای دهندگان باور دارند که دولت او اقدامات چندانی برای اصلاح شرایط انجام نداده است. به گزارش سی‌ان‌ان، اما یکی از عوامل اصلی مشکلات اقتصادی آلمان، جنگ روسیه در اوکراین است، چراکه بلافاصله پس از حمله روسیه به اوکراین، آلمان به وابستگی شدید خود به گاز روسیه پایان داد. این موضوع، به همراه افزایش رقابت با چین در بخش خودروسازی در شرایطی که این صنعت یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد آلمان است به معضلات دولت کنونی افزود، در این میان احتمال بروز بحران تجاری با دولت ترامپ نیز معادلات را پیچیده‌تر کرده و نگرانی‌های جدی را ایجاد کرده است. گفتنی است شرکت‌های بزرگی ازجمله فولکس واگن، که یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودرو در جهان هستند، با اخراج‌های گسترده و نیز تعطیلی کارخانه‌ها مواجه هستند.
آینده آلمان در هاله‌ای از ابهام
دولت‌های آلمان تقریبا همیشه در قالب ائتلاف‌ها تشکیل می‌شوند، زیرا هیچ حزبی نمی‌تواند بیش از ۵۰درصد آرا را برای دستیابی به قدرت و تشکیل دولت به تنهایی به دست آورد. این‌بار نیز وضعیت مشابه خواهد بود و گزینه‌های مختلفی برای ائتلاف‌های احتمالی وجود دارد. برنده انتخابات احتمالا به دنبال ائتلاف برای تشکیل اکثریت خواهد بود، اما ممکن است این روند چند هفته یا حتی چند ماه طول بکشد تا دولت تشکیل شود. با این حال یک مساله کاملا مسلم است و آن اینکه حزب آلترناتیو برای آلمان از مشارکت در هرگونه ائتلاف به عنوان شریک کنار گذاشته خواهد شد. شاید تنها یک چیز روشن باشد و آن اینکه شکل‌گیری دولت بعدی آلمان پس از بسته شدن در صندوق‌های رای برای مدت‌ها بلاتکلیف بماند.
