۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴ :: ۲۰ مهٔ ۲۰۲۵ :: ۲۳ ذیقعدهٔ ۱۴۴۶
گوی خبر- توافق ۱۲۳ به بند از۱۲۳ قانون انرژی اتمی ایالات متحده اشاره دارد که شرایط همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای بین آمریکا و سایر کشور‌ها را تعیین می‌کند. این توافق‌ها شامل تضمین‌هایی برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای هستند و معمولاً با متحدان نزدیک آمریکا امضا می‌شوند.
هفته گذشته، گروهی از سناتور‌های جمهوری‌خواه، از جمله لیندسی گراهام، تام کاتن و کیتی بریت، قطعنامه‌ای ارائه کردند که خواستار امضای توافق ۱۲۳ با ایران پس از «تخریب کامل برنامه هسته‌ای» این کشور شدند. آنها معتقدند چنین توافقی باید تعهدات سخت‌گیرانه‌ای از سوی ایران را شامل شود.
برخی کارشناسان، از جمله رابرت اینهورن از مؤسسه بروکینگز، معتقدند که توافق ۱۲۳ برای همکاری‌های هسته‌ای غیرحساس مانند خرید اورانیوم غنی‌شده از ایران ضروری نیست. او تأکید می‌کند که چنین توافقی معمولاً پیش‌نیاز ساخت راکتور‌های هسته‌ای با فناوری آمریکایی است، که در مورد ایران بعید به نظر می‌رسد. از سوی دیگر، اندریا استریکِر از بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها هشدار می‌دهد که امضای توافق ۱۲۳ با ایران می‌تواند به منزله پذیرش این کشور به عنوان یک دولت مسئول هسته‌ای تلقی شود، که با سابقه نقض تعهدات عدم اشاعه ایران در تضاد است. همچنین می‌تواند ایران را به برخورداری از تکنولوژی پیشرفته امریکا در زمینه هسته‌ای برساند.
سخنگوی استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات، اظهار داشت که منابع خبری درباره وجود توافق ۱۲۳ در مذاکرات اطلاعات دقیقی ندارند. این اظهارنظر نشان‌دهنده عدم تمایل دولت ترامپ به تأیید رسمی چنین توافقی در این مرحله است.
استیو ویتکاف در حال حاضر به عنوان مذاکره‌کننده ارشد ایالات متحده در حال انجام مذاکرات مستقیم با ایران است و تا کنون چهار دور مذاکرات طولانی و پیچیده با تهران انجام داده است. آخرین آنها روز یکشنبه ۱۱ مه بود که در مسقط و با میانجی‌گری وزیر أمور خارجه عمان انجام شد. طرف امریکایی اعلام کرده است که مذاکرات امیدوارکننده و خوب بوده و با وجود اختلافات و پیچیدگی‌های بسیار برای انجام دور جدید گفت‌و‌گو‌ها مشتاق است.
در حالی که برخی سناتور‌های جمهوری‌خواه خواستار گنجاندن توافق ۱۲۳ در مذاکرات با ایران هستند، کارشناسان و مقامات آمریکایی نسبت به ضرورت و پیامد‌های چنین توافقی تردید دارند. با توجه به سابقه ایران در نقض تعهدات هسته‌ای، امضای توافق ۱۲۳ می‌تواند پیامد‌های سیاسی و امنیتی قابل توجهی داشته باشد. در عین حال روشن نیست دوستان نزدیک امریکا نسبت به امضای این توافق چه رویکردی دارند.
این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده در حال انجام سفر به کشور‌های عربی خاورمیانه است که نخستین سفر بین‌المللی او از زمان آغاز به کارش در کاخ سفید در حدود دو ماه پیش تا کنون محسوب می‌شود. میزبان ترامپ در این سفر کشور‌هایی هستند که همگی در جریان مذاکرات ایران و امریکا هستند و از میزان پیشرفت گفت‌و‌گو‌ها خبر دارند و به نوعی در آن نقش‌آفرینی می‌کنند و از انجام آن حمایت کرده‌اند. در حالی که اسرائیل از روند گفت‌و‌گو‌ها کنار گذاشته شده است. همچنین رئیس جمهوری امریکا در سفر خود به خاورمیانه قصد ندارد به اسرائیل سفری انجام دهد که نشان‌دهنده بی‌اعتنایی دولت امریکا به فشار‌های اسرائیلی در این زمینه است.
منبع: دیپلماسی ایرانی
