۳ اسفند ۱۴۰۳ :: ۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۵ :: ۲۳ شعبان ۱۴۴۶
گوی خبر- اینکه صداوسیما سال‌هاست به پایگاهی برای عرض اندام یک گروه سیاسی تبدیل شده حرف تازه‌ای نیست، در راس آن پیمان جبلی باشد، علی عسکری باشد یا سرافراز و ضرغامی، تفاوتی ندارد و خط مشی همان است که بود؛ «تریبون دادن به تندروها»
با این حال حضور یک فرد در کنار جبلی همواره این شائبه را پررنگ‌تر می‌کند که صدا و سیما در نقش روابط عمومی و بولتن گروه‌های سیاسی تندرو ظاهر می‌شود؛ این فرد کسی نیست جز وحید جلیلی، برادر سعید جلیلی که نگاه بسته‌اش به پرونده‌های مرتبط با سیاست خارجی مثل روز روشن بر کسی پوشیده نیست.
کپی برابر اصل سعید جلیلی در صداوسیما
فقط به خاطر برادر بودن نیست که هر دو جلیلی با یک مرام دیده می‌شوند. چه بسا افراد بسیار زیادی که در عالم سیاست مسیر سیاسی آنها از پدر و فرزند هم متفاوت بوده است. اما وحید جلیلی انگار رونوشتی از «سعید» در صدا و سیماست. با این تفاوت که سعید جلیلی به خاطر عضویت خود در شورای عالی امنیت ملی سعی می‌کند نشان دهد که به گروه سیاسی خاصی تعلق ندارد و در ظاهر خود را ورای گروه‌ها قرار دهد؛ در حالی که اعمال و رفتار گروه‌های تندرو مثل جبهه پایداری از تفکرات سعید جلیلی تغذیه می‌شود.
تقلیل انقلاب و جمهوری اسلامی به سعید جلیلی؟
با نگاهی به قاب صدا و سیما در روز‌های اخیر می‌توان متوجه شد که این سازمان تبدیل به تریبون یک جریان خاص شده است. صدا و سیما با وجود آن که در مناسبت‌های خاص، مردم را به حضور گسترده در صحنه‌ها دعوت می‌کند، نه فقط در روز‌های عادی بلکه در همین مناسبت‌ها عملی متضاد این دعوت نشان می‌دهد. ۲۲ بهمن به عنوان سالروز پیروزی انقلاب اسلامی یکی از همین روز‌های مهم سیاسی در تقویم بود که پایداریچی‌ها حضور پرشوری در تریبون‌های صدا و سیما داشتد؛ رفتاری که علاوه بر حذف دیگر نگاه‌های سیاسی، قابل تعبیر به فروکاستن تاریخ انقلاب اسلامی به طیف نوظهور پایداری است.
رسانه بدون مخاطب؛ نسخه تجویز شده شاگردان مصباح؟
با وجود آنکه مخاطب بخش جدانشدنی از هر رسانه‌ای است، وقتی پایداری چی‌ها برای رسانه تصمیم بگیرند این بخش می‌تواند حذف شود. گویا مدیران صدا و سیما الگوی حکمرانی پدران معنوی جبهه پایداری را در رسانه به کار می‌گیرند. چه آیت الله مصباح که در زمان حیات خود، جایگاهی برای رای مردم در تعیین سرنوشت خود قائل نبود و چه محمدمهدی میرباقری پدر معنوی کنونی آنها که در اظهاراتی گفته بود «اگر نصف عالم هم کشته شوند برای رسیدن به مقصد می‌ارزد!»؛ به عبارت دیگر آنها حاضرند مخاطبانشان ریزش داشته باشد، اما حرف، حرف آنها باشد؛ یعنی که مخاطب فدای خط رسانه‌ای‌شان می‌شود؛ خطی که اکثر مردم بار‌ها با حضورشان یا عدم حضورشان در انتخابات به آن «نه» گفته‌اند.
جلیلی و پدر جبهه پایداری هر دو در یک شب میهمان صدا و سیما
محمدمهدی میرباقری شامگاه ۲۲ بهمن همزمان که سعید جلیلی در شبکه دو مشغول صحبت بود، در شبکه افق مهمان ویژه صدا و سیما بود؛ شبکه‌ای که خود ویترین صدا و سیمای «پایداریزه» شده است. از جمله اظهارات او در برنامه حمله به مفهوم توسعه بود. میرباقری با طرح این ادعا که دنیا در حال تغییر است گفت: «هر طرحی که برای کشورمان داریم باید این را بدانیم که دنیا در حال تغییر است و طرح ما هم نباید معطوف به نظام کنونی بین‌المللی باشد وگرنه دنیا برایمان تصمیم خواهد گرفت. اگر مسلمانان به خودشان نیایند، نظم نوین علیه دنیای اسلام بسته می‌شود.» او همچنین با زیر سوال بردن مفهوم توسعه گفت: «ملت ایران در مقابل حکومت‌های اموی و عباسی تسلیم نشدند، در مقابل حمله مغول هم تسلیم نشدند؛ اصولا ایرانی‌ها فریب الگوی توسعه غربی را نمی‌خورند چرا که آنچه مثلا در قطر و ترکیه می‌بینیم، نمایشگاه توسعه است نه واقعیت توسعه. صرفا انتقال ابزار کرده‌اند.»
مردی با آرمان‌های بزرگ؛ بدون یک دستاورد کوچک
در همان شب، سعید جلیلی پس از خبر ۲۱ میهمان صدا و سیما بود. او نه فقط به ناکامی در مذاکرات هسته‌ای شهرت دارد بلکه انگشت اتهام برخی مسئولین در ماه‌های گذشته به خاطر توقف پرونده‌هایی مثل FATF و کرسنت به سوی او نشانه گرفته شده است. افرادی مثل بیژن نامدار زنگنه خواستار برگزاری مناظره با او شده‌اند، اما او از زیر بار آن شانه خالی می‌کند. با این حال با حضورش در صدا و سیمای همسو می‌توان فهمید او وقت مناظره دارد، اما علاقه‌به پاسخگویی به مسائلی که باب میل‌اش نیست، ندارد.
او که از سوی مخالفان به مرد متوقف کننده پرونده‌های بزرگ شهرت پیدا کرده، در گفتگوی خود با صدا و سیما بر حرکت باشتاب برای مسائل معیشتی و رفاه تاکید کرد و گفت: «مسیر پیشرفت کشور، به ویژه در انقلابی که به حداقل‌ها اکتفا نمی‌کند و در پی تحقق آرمان‌های بزرگ در زمینه معیشت و رفاه است، نیازمند حرکت با شتاب است.»
سانسور اسم ظریف
در این میان اما، مخالفان به دعوت و گفتگوی صدا و سیما با مجید انصاری در روز‌های گذشته اشاره می‌کنند. برنامه‌ای که بخش‌هایی از آن به دلیل سانسور اسم محمدجواد ظریف بازتاب‌هایی پیدا کرد. مجری گفتگوی ویژه خبری بدون آنکه اسم محمدجواد ظریف را به زبان آورد درباره انتصاب و همچنین سفر او به داووس پرسید که با واکنش انصاری رو به رو شد. در مقابل انصاری پاسخ داد که نام «ظریف قاچاق نشده است».
گویا همین میزان اندکی که به افراد با سلایق و دیدگاه‌های مغایر با صدا و سیما تریبون داده می‌شود از سر ناچاری است و اگر آنها مسئولیت‌هایی اجرایی نداشته باشند به این رسانه دعوت نخواهند شد.
مهندسی میهمانان به نفع مخالفان FATF
علاوه بر این، در برنامه‌هایی که با هدف مناظره درباره موضوعات خاص برگزار می‌شود نیز شائبه مهندسی میهمانان وجود دارد. FATF از جمله این موضوعات است. حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس معتقد است که این پرونده گرفتار بازی‌های سیاسی شده و صدا و سیما را مثال می‌زند.
فلاحت پیشه به «خبرآنلاین» می‌گوید: «در یکی از برنامه‌های این رسانه که ادعای آزاد بودن دارد، دو نماینده مجلس به عنوان موافق و مخالف FATF دعوت شده و به اظهار نظر در آن می‌پرداختند. در حالی که نماینده موافق، در برخی موارد اطلاعات کمتر و ناقصی داشت و فرد مخالف نیز در برخی موارد اصل واقعیت‌ها را نمی‌گفت. فرد مخالف واقعیت مدعی بود که حق شرط‌هایی که ایران در دو کنوانسیون پالرمو و CFT گذاشته، از سوی FATF پذیرفته نشده است.»
صدا و سیما از این بیشتر نمی‌تواند مخاطبان خود را فراری دهد
چندی پیش رئیس پیمان جبلی رئیس صدا و سیدا در اظهاراتی به ۱۲ سال شیب نزولی مخاطبان این رسانه اعتراف کرد. البته این را افزود که این شیب اکنون افقی شده است. معنای این حرف می‌تواند آن باشد که صدا و سیما دیگر بیش از این نمی‌تواند مخاطبان خود را فراری دهد؛ گویا بودجه عمومی که به این سازمان اختصاص پیدا می‌کند فقط با هدف نگه داشتن مخاطبان باقی مانده آن است.
