گوی خبر-  هر فردی، با هر نوع پوشش، شغل یا حرفه‌ای—چه شغل آزاد داشته باشد چه در حوزه‌های دورکاری و مجازی فعالیت کند—به‌نوعی به بیمه نیاز دارد. بیمه تامین اجتماعی یکی از گزینه‌های بسیار مناسب برای افراد مختلف به شمار می‌رود.

 این بیمه به دو نوع اجباری و خویش فرما تقسیم می‌شود که بیمه خویش فرما خود شامل دو گروه بیمه اختیاری و مشاغل آزاد می‌شود. شاید از خود بپرسید: «بیمه خویش‌فرمای تأمین اجتماعی چیست؟» و «چه تفاوتی با سایر انواع بیمه‌های تأمین اجتماعی دارد؟» اگر چنین پرسش‌ها و ابهاماتی در ذهن‌تان شکل گرفته، در این مقاله به‌طور کامل به آنها پرداخته خواهد شد.

شما تحت هر شرایطی:

صاحب شغل و کسب و کاری هستید.

کارمند هیچ ارگان دولتی و غیر دولتی نیستید و کار آزاد دارید.

یا اساسا صاحب هیچ کسب و کاری نیستید.‌

می‌توانید از بیمه تامین اجتماعی و مزایا و پوشش‌های آن استفاده کنید. در ادامه در همین راستا توضیحات بیشتری داده می‌شود.

بیمه خویش فرما چیست؟

اگر در یک شرکت، کارخانه یا هر نوع کسب‌و‌کاری استخدام شده‌اید یا خودتان به‌عنوان کارفرما فعالیت می‌کنید، تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی اجباری قرار می‌گیرید. حق بیمه تامین اجتماعی در این حالت توسط کارفرما یا خود شما پرداخت می‌شود. اما اگر شغل ثابتی ندارید و در هیچ مجموعه‌ای مشغول به کار نیستید، می‌توانید به‌صورت داوطلبانه از خدمات بیمه تأمین اجتماعی استفاده کنید که به آن «بیمه خویش‌فرما» گفته می‌شود. توجه داشته باشید بیمه خویش‌فرما مخصوص افرادی است که کارفرما محسوب نمی‌شوند؛ یعنی اگر کارفرما هستید، نمی‌توانید خودتان را تحت پوشش این نوع بیمه قرار دهید.

بیمه خویش‌فرما شامل دو زیرمجموعه بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد است. بیمه اختیاری برای افرادی است که سابقه بیمه دارند و می‌خواهند به صورت داوطلبانه آن را ادامه دهند. در مقابل، بیمه مشاغل آزاد مناسب کسانی است که شغل آزاد دارند و قصد دارند خود را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دهند.

بیمه خویش فرما مناسب حال چه کسانی است؟

ممکن است بسیاری از ما در خانه خود به صورت دورکاری و مجازی مشغول به کار و فعالیت باشیم یا برای خود کسب و کار شخصی خود را داشته باشیم. یا حتی ممکن است در جایی هم مشغول به کار باشیم ولی امکان بیمه کردن ما در آن کسب و کار وجود نداشته باشد؛ در این گونه از مواقع ما می‌توانیم از بیمه خویش فرما استفاده کنیم. چگونه می‌توان بیمه خویش فرما را تهیه کرد تا از مزایا و پوشش‌های آن بهره‌مند شد؟

بیمه خویش‌فرما نوعی خدمت حمایتی و پشتوانه‌ای از سوی تأمین اجتماعی است که افراد با کسب‌وکار مستقل یا فاقد پوشش بیمه‌ای، می‌توانند با پرداخت حق بیمه، خود را تحت پوشش قرار دهند. در این نوع بیمه، فرد هم‌زمان نقش کارفرما و کارگر را ایفا می‌کند و مسئولیت پرداخت حق بیمه ماهانه بر عهده خودش است. این بیمه مخصوص کسانی است که تحت پوشش هیچ نهاد یا سازمانی نیستند و از سوی ارگان خاصی برای آنها حق بیمه پرداخت نمی‌شود. با ثبت‌نام در این طرح، فرد می‌تواند از مزایای قانونی بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند شود. اما سؤال اینجاست: بیمه خویش‌فرما چه مزایایی برای افراد دارد؟ در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

آشنایی با مزایا و معایب بیمه خویش فرما

در این بخش به برخی از مزایا و معایب بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی خواهیم پرداخت تا با دید بازتری نسبت به تهیه این نوع بیمه اقدام کنید. مزایا و معایب بیمه خویش فرما به شرح زیر است:

مزایای بیمه خویش فرما سازمان تامین اجتماعی

از جمله مزایایی که افراد و اقشار مختلف را راغب به ثبت نام و بهره‌مندی از بیمه خویش فرما می‌کند؛ می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

دارا بودن پوشش‌های درمانی بیمه تامین اجتماعی

امکان بازنشستگی بر حسب سابقه پرداخت حق بیمه توسط بیمه شدگان

بهره‌مندی از پوشش کمک هزینه از کارافتادگی

پوشش فوت و دریافت مستمری برای خانواده یا ذی نفع فرد بیمه شده

خدمات درمانی بیمه تامین اجتماعی

صدور و تمدید دفترچه بیمه تامین اجتماعی خود و افراد تحت تکفل خویش

پرداخت هزینه‌های کفن و دفن فرد بیمه شده همانند بیمه‌های اجباری کارگران

ارائه وسایل کمک پزشکی

معایب بیمه خویش‌فرما تامین اجتماعی

بیمه خویش فرما راهی مناسب برای افرادی است که شغل رسمی ندارند، اما می‌خواهند از مزایای بازنشستگی و درمانی تأمین اجتماعی برخوردار شوند. با این حال، این نوع بیمه مانند هر خدمات دیگری محدودیت‌هایی دارد که آگاهی از آنها برای تصمیم‌گیری صحیح ضروری است.

مهم‌ترین معایب بیمه خویش‌فرما عبارت‌اند از:

عدم پوشش ازکارافتادگی ناشی از کار: خسارت‌ها و مزایای مرتبط با حوادث شغلی تحت پوشش نیستند.

پرداخت کامل حق بیمه توسط فرد: پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی در بیمه خویش‌فرما بر عهده شخص بیمه‌شده است و هیچ سهمی از طرف کارفرما یا سازمان دیگری پرداخت نمی‌شود.

محدودیت در برخی خدمات حمایتی تأمین اجتماعی: برخی مزایا نظیر بیمه بیکاری، مرخصی زایمان، کمک‌هزینه ازدواج و… که در بیمه اجباری وجود دارد، در این نوع بیمه ارائه نمی‌شود.

با توجه به این نکات، اگر تصمیم دارید تحت پوشش بیمه خویش‌فرما قرار بگیرید، بهتر است پیش از ثبت‌نام، شرایط و نیاز‌های خود را به‌دقت بررسی و با سایر گزینه‌ها مقایسه کنید.

شرایط احراز بیمه خویش فرما

بهتر است تا پیش از ثبت نام، شرایط بیمه خویش فرما تامین اجتماعی و ضوابط آن را نیز مورد مطالعه قرار دهید. در صورت احراز شرایط بیمه تامین اجتماعی خویش می‌توانید نسبت به تهیه و استفاده از خدمات این نوع بیمه اقدام کنید. از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره داشت که عبارتند از:

سابقه پرداخت حق بیمه

برای تهیه بیمه حرف و مشاغل آزاد نیاز به هیچ سابقه قبلی ندارید. اما متقاضی بیمه اختیاری تامین اجتماعی باید حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.

شرایط سنی بیمه‌گزار برای بیمه خویش فرما تامین اجتماعی

شرایط سنی از دیگر شرایط و ضوابط بیمه خویش فرماست. به این صورت که سن فرد متقاضی باید مابین ۱۸ تا ۵۰ سال باشد. اگر خانم یا آقایی بالاتر از ۵۵ سال داشته باشند، در این صورت به مدت مازاد سن خود بایستی حتما سابقه حق بیمه را بپردازند و معافیتی در این زمینه وجود ندارد.

به عنوان مثال: اگر کسی ۵۹ سال داشته باشد؛ باید ابتدا حق بیمه ۴ سال مازاد را پرداخت نماید. سپس شروع به استفاده از بیمه خویش فرما نماید. البته این نکته هم وجود دارد که اگر شما ۶۲ سال سن داشته باشید و ۱۰ سال سابقه هم دارید؛ در این صورت دیگر الزامی به پرداخت آن ۷ سال سابقه سن مازاد نیست.

کد ۱۰ رقمی بیمه تامین اجتماعی

کد ۱۰ رقمی بیمه تامین اجتماعی برای فرد بیمه‌گزار در بیمه خویش فرما لازم و ضروری است.

تابعیت ایرانی بیمه‌گزار

ایرانی بودن نیز یکی از شروط افراد بیمه شده در بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی است.

حق انعقاد بیمه اختیاری

در صورتی که شما یک بار قرارداد اختیاری را با سازمان بیمه تامین اجتماعی منعقد کرده باشید؛ بدون شرایط سنی تا سه بار حق انعقاد بیمه اختیاری را دارید.

استفاده از سابقه بیمه پس از اشتغال

اگر کسی که سابقه پرداخت حق بیمه بیمه خویش فرما را داشته باشد و پس از مدت زمانی در جایی مشغول به کار شود؛ می‌تواند از سابقه بیمه خود پس از اشتغال در کارگاه و محل کار جدیدش استفاده کند. البته در برخی از موارد ممکن است افرادی باشند که حتی پس از واریز شدن بیمه اجباری به آن‌ها پس از اشتغال به اشتباه و بر حسب عادت دوباره بیمه خویش فرما را برای خود پرداخت نمایند. در این صورت جای هیچ گونه نگرانی نیست. آن‌ها می‌توانند با اطلاع به سازمان تامین اجتماعی نسبت به قطع بیمه اختیاری یا خویش فرمای خود اقدام کنند. از این به بعد از بیمه اجباری تامین اجتماعی بهره‌مند شوند که توسط سازمان مورد نظر برای آن‌ها پرداخت می‌شود؛ بنابراین در صورت احراز این شرایط شما می‌توانید بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی را تهیه کنید و از مزایا و پوشش‌های آن استفاده کنید.

برای کسب اطلاعات در مورد ارزان‌ترین بیمه تامین اجتماعی، می‌توانید انواع بیمه‌نامه‌های این سازمان را با هم مقایسه کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای اطلاعات بیشتر، مقاله ارزان‌ترین بیمه تامین اجتماعی را مطالعه نمایید.

سن بازنشستگی بیمه خویش فرما

بر اساس قانون جدید سن بازنشستگی، سن بازنشستگی بیمه خویش‌فرما برای مردان ۶۰ سال و برای زنان ۵۵ سال است، به شرط داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت. همچنین با ۳۵ سال سابقه بیمه، بدون توجه به سن می‌توان بازنشسته شد. افرادی با حداقل ۱۰ سال سابقه هم در این سنین امکان بازنشستگی دارند.

حقوق بازنشستگی بیمه خویش‌فرما

حقوق بازنشستگی بیمه خویش‌فرما براساس فرمول ساده‌ای محاسبه می‌شود:

حقوق بازنشستگی = ۳۰ ÷ [سنوات پرداخت حق بیمه × میانگین حقوق دو سال آخر]در واقع، حقوق مبنای بیمه در دو سال پایانی برداشته می‌شود (یا در صورت افزایش نابهنجار، ممکن است میانگین پنج سال آخر اعمال شود)، سپس معادل روزانه آن مشخص شده و با تعداد سنوات شما (تا سقف ۳۵ سال) ضرب و بر ۳۰ تقسیم می‌شود.

ثبت نام و تهیه بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی

در صورت تمایل به ثبت نام و استفاده از مزایا و پوشش‌های بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی شما می‌توانید به دو روش حضوری و غیر حضوری نسبت به تهیه انواع بیمه تامین اجتماعی از جمله بیمه خویش فرما اقدام کنید. برای این منظور شما می‌بایست با مراجعه به سازمان تامین اجتماعی و تهیه مدارک لازم فرآیند ثبت نام را انجام دهید تا برای شما دفترچه تامین اجتماعی صادر شود.

از جمله مراحل ثبت نام و تهیه بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تهیه مدارک مورد نیاز برای ثبت نام که شامل: اصل و کپی تمامی صفحات شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت یا معافی برای آقایان و نیز ۵ قطعه عکس سه در چهار می‌باشد.

مراجعه حضوری به نزدیکترین شعبه سازمان تامین اجتماعی در شهر محل سکونت خود با در دست داشتن مدارک لازم

با انجام این فرایند و تکمیل فرم‌های لازم و انتخاب درصد پرداختی حق بیمه که ۱۲، ۱۴ یا ۱۸ درصد می‌باشد؛ می‌توانید بر حسب نوع طرح و حق بیمه پرداختی نسبت به فرایند ثبت نام سازمان تامین اجتماعی اقدام کنید. انتخاب هر یک از طرح‌ها و حق بیمه‌های پرداختی بیمه تامین اجتماعی در میزان بازنشستگی شما تاثیرگذار هستند؛ بنابراین اگر می‌خواهید از پوشش‌های بیشتر و میزان مبلغ بازنشستگی و مستمری بیشتری استفاده کنید؛ بهتر است در ابتدا حق بیمه ۱۴ یا ۱۸ درصدی را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که برای ثبت‌نام بیمه اختیاری یا حرف و مشاغل آزاد نیاز به هیچ‌گونه مدارک شغلی ندارید.

مبلغ واریزی بیمه خویش فرما تامین اجتماعی در سال ۱۴۰۴

مبلغ بیمه آزاد تأمین اجتماعی ۱۴۰۴ برای افرادی که حقوق پایه مصوب وزارت کار را دریافت می‌کنند، در صورت داشتن بیمه اختیاری با محاسبه ۲۷٪ از حقوق پایه به دست می‌آید. به عنوان مثال، اگر حقوق پایه فرد در سال ۱۴۰۴ برابر با ۱۰۳،۹۰۹،۶۸۰ ریال باشد، مبلغ واریزی بیمه خویش فرما تامین اجتماعی برای او ۲۸،۰۵۵،۶۱۴ ریال خواهد بود.

در صورت داشتن بیمه مشاغل آزاد، که یکی از انواع بیمه خویش‌فرما محسوب می‌شود، مبلغ واریزی بیمه خویش‌فرما تامین اجتماعی بسته به طرح انتخابی شما، معادل ۱۲، ۱۴ یا ۱۸ درصد از حقوق پایه خواهد بود.

هزینه بیمه خویش فرما در سال ۱۴۰۴

در جدول زیر، مبلغ واریزی حق بیمه خویش‌فرما در سال ۱۴۰۴ به تفکیک آورده شده است:

بیمه کارفرمایی بهتر است یا خویش‌فرما؟

اگر شاغل هستید و کارفرما برایتان بیمه پرداخت می‌کند، بیمه اجباری (کارفرمایی) گزینه‌ای بهتر است، زیرا با سهم کمتر از حقوق شما، پوشش‌های گسترده‌تری مانند بیمه بیکاری، بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و درمان را ارائه می‌دهد. اما اگر خوداشتغال هستید یا کارفرمایی ندارید، بیمه اختیاری یا بیمه مشاغل آزاد مناسب است؛ هرچند در بیمه اختیاری باید کل حق بیمه (حدود ۲۷٪) را خودتان پرداخت کنید و از برخی مزایا مانند بیمه بیکاری بهره‌مند نمی‌شوید. در نتیجه، انتخاب بین این دو به وضعیت شغلی و نیاز‌های بیمه‌ای شما بستگی دارد. ​

بیمه خویش فرما؛ سرمایه‌گذاری مطمئن برای آینده بدون وابستگی شغلی

شما می‌توانید با در دست داشتن بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی در زمان قرارداد از پوشش‌های بیمه‌ای این نوع از بیمه تامین اجتماعی استفاده کنید.

بهتر است هر چه سریعتر نسبت به ثبت نام و تهیه بیمه خویش فرما –در صورت احراز شرایط لازم- اقدامات لازم را انجام دهید. مدارک و مستندات خود را ارائه دهید.

تا بتوانید با تهیه این بیمه به صورت مراجعه حضوری از خدمات و پوشش‌های آن استفاده کنید. ضمن اینکه با توجه به امکان بازنشستگی و دریافت مستمری شما می‌توانید به بیمه خویش فرمای تامین اجتماعی به عنوان یک سرمایه گذاری نگاه کنید. چرا که پس از پایان مهلت مقرر و اعلام بازنشستگی شما می‌توانید به عنوان یک پشتوانه مالی از بیمه موردنظر خود استفاده کنید.

منبع: بیمه دات کام