۳ خرداد ۱۴۰۴ :: ۲۴ مهٔ ۲۰۲۵ :: ۲۷ ذیقعدهٔ ۱۴۴۶
گوی خبر - به نقل از ایلنا؛ ۵ ماه پس از حفاری های انجام شده در بقعه درویش مازندران و هشدار فعالین میراث فرهنگی این استان نسبت به خطر تخریب این اثر ثبت ملی شده به دلیل شدت حفاری های غیرمجاز، حالا فعالین میراث فرهنگی مازندران با ارسال تصاویری به ایلنا از هجوم حفاران غیرمجاز به گنبد سرست بابل متعلق به سده نهم هجری و تخریب بدنه و دیواره های اطراف گنبد در سراب یافتن گنج خبر دادند.
گنبد سرست بابل در روستای سرست دهستان گتاب قرار دارد. این اثر در مردادماه سال ۱۳۶۴ با شماره ۱۶۷۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و حالا تبدیل به منطقه نقطه زنی حفاران غیرمجاز شده است.
هجوم به دست نخوردهترین اثر ایلخانی مازندران
گنبد سرست بابل از برجهای آرامگاهی کشور است که پیش از هجوم حفاران غیرمجاز کمتر دستخوش تخریب شده بود و از معدود بناهای آرامگاهی دست نخورده کشور بود و به گفته مرحوم پرویز ورجاوند، باستان شناسی که در سال ۱۳۴۲ از دانشگاه سوربن فرانسه در رشته باستان شناسی با گرایش معماری ایران در دوره تاریخی فارغ التحصیل شده بود، تزیینات این بنای تاریخی آن را تبدیل به یکی از نمونههای فاخر بقعههای شمال کشور کرده بود.
هنوز مشخص نیست فرد مدفون شده در این اثر تاریخی کیست و اطلاعاتی هم از سازنده و بانی ساخت این بنا در دسترس نیست. گنبد سرست بابل زمانی دارای کتیبههای فاخر بود که حالا هیچ نشانی از آنها در بنا وجود ندارد و تیشه حفاران غیرمجاز هم زخمهای پی در پی بر بنا وارد کرده است.
معماری گنبد سرست بابل برگرفته از یک طرح چهار ضلعی است که با هوشمندی و مهارت خاص سازنده اثر به یک طرح هشت ضلعی تبدیل شده است. نمای خارجی این اثر به تمامی از آجر ساخته شده و دارای بدنهای است که در هر ضلع با طاق نمایی تزیینی که بر فراز هر یک از آنها کتیبهای مستطیل شکل قرار میگرفت که نشانی از آنها نیست. کاشیکاریهایی نیز بر بنا وجود داشت که به مرور زمان یا به سرقت رفته و یا نابود شدهاند. بنا دارای یک گنبد هشت ترک است و همین شیوه معماری بود که گنبد سرست بابل را تبدیل به بقعه فاخر در شمال ایران کرده بود.
حفاران غیرمجاز برج آرامگاه ایلخانی را تخریب کردهاند
محمد عظیمی، مدیر انجمن میراث فرهنگی هوتو و نماینده انجمنهای دوستداران میراث فرهنگی استان مازندران درخصوص وضعیت گنبد سرست بابل به ایلنا میگوید: متاسفانه تازهترین گزارش رسیده نشان میدهد که حفاریهای غیرمجاز در بدنه و اطراف دیوارههای گنبد سرست بابل، منجر به تخریب بخشهایی از اثر متعلق به سده نهم هجری قمری این شهرستان بویژه در بخش دیوارهها و جدارهای این برج آرامگاه ایلخانی شده است.
او افزود: این اثر تاریخی که با عنوان «گنبد سرست» در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۶۴ با شماره ثبت ۱۶۷۳ در فهرست آثار ملی قرار گرفته است، در روستای سرست دهستان گتاب، بخش بندپی شرقی بابل قرار دارد و بنایی هشت ضلعی است که با گنبد هرمی مثمن القاعده و قرنیزهای سینه کفتری و کتیبه دندانهای از آثار بی بدیل معماری عصر ایلخانی در استان مازندران است.
عظیمی با اعلام این که تنها ۵ ماه از هشدار دوستداران میراث فرهنگی مازندران نسبت به خطر تخریب بقعه درویش این استان با تشدید حفاریهای غیرمجاز در این اثر تاریخی و ثبت ملی شده کشور میگذرد اعلام کرد: حالا ضربات کلنگ حفاران غیرمجاز و سوداگران اشیای تاریخی بر بنای ثبت ملی شده دیگر این استان فرود آمده و آنها بقعه سرست بابل را نشانه گرفتهاند.
تاخت و تاز حفاران غیرمجاز در آثار ثبت ملی شده مازندران
مدیر انجمن میراث فرهنگی هوتو مازندران با تاکید بر لزوم هشیاری یگان حفاظت میراث فرهنگی این استان در کنترل و نظارت بر آثار تاریخی گفت: متاسفانه بسیاری از مناطق مازندران از کوه و دشت و جنگل توسط افراد سودجو و حفاران غیرمجاز به امید یافتن گنجینههای مدفون در دل خاک مورد هجوم و تخریب قرار گرفته است.
او اعلام کرد: در ماههای اخیر حفاریهای غیرمجاز در اماکن ثبت ملی شده استان مازندران که براساس قانون باید تحت نظر و مراقبت بیشتر از سوی اداره کل میراث فرهنگی مازندران باشند و حفاظت از آنها بیشتر شود، افزایش یافته و در این شرایط جز بی مسئولیتی و عدم انجام وظیفه از سوی دستگاههای متولی چیز دیگری مشاهده نشده است.
نماینده انجمنهای میراث فرهنگی استان مازندران اعلام کرد: کاش در بازدیدی که دکتر صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از زادگاه خود در شهر بابل داشت، دیداری هم از گنبد سرست بابل انجام میشد تا علاوه بر بودجهای که برای مرمت هشت اثر تاریخی این منطقه درنظر گرفته شد، گزارش وضعیت این اثر مهجور هم به اطلاع ایشان میرسید تا شاید این اثر نیز مورد مرمت و مراقبت قرار بگیرد.