بورس با چه پشتوانه‌ای وارد مسیر صعودی شده است؟
گوی خبر [1]- تحولات سیاسی و گفت‌و‌گو‌های ایران و آمریکا توجهات بسیاری را به خود جلب کرده است. در این میان فعالان بازار‌ها با تمرکز بر سیگنال‌های سیاسی، تغییراتی را در استراتژی معاملاتی خود ایجاد کرده‌اند.
دور نخست مذاکرات بین ایران و آمریکا از شنبه ۲۳ فروردین شروع شد و بازخورد فوری بازار‌ها را به دنبال داشت. برخی از بازار‌ها با ریزش مواجه شدند؛ برخی دیگر نیز ورود پول قدرتمند را ثبت کردند.
بازار سهام یکی از بازار‌هایی بود که طی این مدت با رشد چشمگیر روبه‌رو شد و حتی توانست پس از سال‌ها انتظار وارد کانال ۳میلیون‌واحدی شود. در آن سوی معاملات بورس، طلا و ارز با کاهش قیمت قابل‌توجهی بعد از دور نخست مذاکرات همراه شدند. دلار آزاد در تعطیلات نوروز به سطوح بالای ۱۰۵هزار تومان رسیده بود و هر گرم طلای ۱۸عیار نیز تا مرز ۹میلیون تومان رشد را ثبت کرد.
اما با اتفاقات اخیر که در حوزه سیاست خارجی کشور رخ داد، دلار و طلا از تب‌وتاب روز‌های نخست فروردین افتادند. بررسی‌ها حاکی از آن است که با پیشرفت مذاکرات ایران و آمریکا، تغییرات مهمی در استراتژی معامله‌گران رخ داده است. با‌این‌حال تفاوت محسوسی در رفتار بازار‌ها نسبت به دو دوره گفت‌و‌گو‌ها قابل مشاهده است.
بورس به تاخت‌وتاز خود ادامه داده، اما دلار و طلا روز گذشته با‌ثبات‌تر ظاهر شدند. برخی از تحلیلگران معتقدند این دو بازار تا تعیین‌تکلیف نهایی مذاکرات با احتیاط حرکت خواهند کرد؛ یعنی ریزش قدرتمند برای دلار و طلا در مقطع کنونی قابل تصور نیست، مگر اینکه خبری قطعی و مثبت از نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا مخابره شود که بتواند به طور جدی از انتظارات تورمی بکاهد.
اما پرسشی که طرح می‌شود این است که با وجود عدم‌قطعیت‌های حاکم بر وضعیت سیاسی کشور، بورس با چه پشتوانه‌ای وارد مسیر صعودی شده است؟
اکثر کارشناسان با اشاره به وضعیت ناخوشایند بورس در سال گذشته و تداوم ریزش آن تا واپسین روز‌های اسفندماه معتقدند وضعیتی که از بازار سهام در روز‌های اخیر مشاهده شده، همسو با جبران جاماندگی این بازار در مقایسه با بازار‌های موازی صورت گرفته است.
بازدهی ۲۳درصدی بورس در ۱۴۰۳ در حالی به ثبت رسید که نیم‌سکه بیش از ۱۵۸درصد و دلار آزاد بیش از ۶۲درصد بازدهی را در سال گذشته ثبت کردند. اعداد و ارقام مذکور تا حدودی می‌تواند رشد بورس در هفته‌های اخیر را توجیه کند. البته نباید از خوش‌بینی‌های ایجاد‌شده در فضای سیاسی نیز به‌راحتی عبور کرد.
بورس بار‌ها متاثر از مخاطرات سیاسی و منطقه‌ای خروج ادامه‌دار پول را ثبت کرده؛ بنابراین صعود اخیر بورس را نمی‌توان به‌تنهایی با ارزندگی بازار مذکور مورد سنجش قرار داد و نقش تحولات سیاسی را در این مسیر نادیده گرفت.
اکثر تحلیل‌ها به یک موضوع مهم اشاره می‌کنند؛ اینکه فروکش انتظارات تورمی به صورت پایدار در صورتی ادامه خواهد یافت که سیاستگذاری‌های اقتصادی نیز دستخوش تغییرات مثبت شوند.
سرمایه‌گذاران در انتظار تعیین‌تکلیف سکاندار وزارت اقتصاد هستند؛ این در حالی است که برخی ابهامات ارزی در صورت اتفاقات احتمالی سیاسی همچنان به قوت خود باقی است. طبیعتا در شرایط عدم‌قطعیت‌ها، سرمایه‌گذاران برخی بازار‌ها ممکن است هیجانی رفتار کنند.
به هر روی آنچه مهم است اینکه پس از فروکش هیجانات کنونی، بازار‌ها تغییر فاز خواهند داد. از‌این‌رو چشم‌انداز مشخصی نمی‌توان برای بازار‌ها به تصویر کشید.